Mapeo fino dun QTL e análise de xenes candidatos relacionados coa presenza/ausencia de hebras no froito da xudía común (Phaseolus vulgaris L.)
| Data de defensa | 29/11/2021 |
| Titulación | Máster Universitario en Xenómica e Xenética |
| Centro | Facultade de Bioloxía |
| Dirección |
Titoría: Ángel Eduardo Pérez Diz |
| Tribunal |
Secretaría: María Paloma Morán Martínez Presidencia: Humberto Carlos Quesada Rodríguez Vogalía: Carlos Alberto Canchaya Sanchez |
| Resumo | A xudía común (Phaseolus vulgaris L.) é unha das leguminosas máis importantes no consumo humano. Entre as características asociadas ao seu proceso de domesticación hai aspectos da morfoloxía do froito relacionados coa dehiscencia (apertura do froito para liberar as sementes) e a súa palatabilidade no seu estado inmaturo. Os froitos das fabas silvestres teñen fibras nas suturas (onde forman unha estrutura chamada hebra) e válvulas. A perda completa destas fibras asociouse á indehiscencia do froito e provocou a ausencia de hebra en moitas variedades modernas. Os intentos de dilucidar o control xenético deste proceso levaron á identificación dun xene importante chamado Stringless (St) relacionado coa presenza/ausencia de fibras, pero ata a data ninguén foi capaz de identificar o xene responsable do seu control. Estudos previos realizados polo grupo DEVOLEG identificaron dous QTL (Quantitative Trait Loci, polas súas siglas en inglés) responsables deste trazo. Un deles, chamado ST02, localízase no cromosoma 2 (Chr02; onde o xene St foi previamente mapeado), e explica entre o 66-90% da variabilidade do trazo. Neste traballo realizouse un perfeccionamento da posición do QTL ST02. Para cumprir este obxectivo, aumentouse o número de marcadores dentro da rexión e tamén se aumentou o número de meiose informativa fenotipando unha poboación segregadora dunha RIL (Recombinant Inbred Line, polas súas siglas en inglés) para a rexión de interese. Os segmentos heterocigotos e a rexión candidata de QTL ST02 reducíronse gradualmente. Finalmente, o QTL delimitouse a unha rexión de 171 kbp que contiña 25 xenes. A función destes xenes inferiuse pola identificación dos seus homólogos en especies relacionadas como a soia e Medicago, (Glycine max (L.) Merr. e Medicago trunculata Gaertn.), e na especie modelo Arabidopsis (Arabidopsis thaliana (L.) Heynh). Propóñense Phvul.002G271904 e Phvul.002G272600 como xenes candidatos responsables do QTL ST02, xa que están implicados na síntese de celulosa e na regulación da extensina (implicadas no desenvolvemento da parede celular), respectivamente. Precisarase unha análise adicional para demostrar a co-segregación completa do xene candidato co trazo sen hebras e a avaliación de posibles mutacións que causen a perda da función xénica nun amplo panel de xermoplasma. Palabras chave: hebra, cartografía xenética, Phaseolus vulgaris, Liña Heterocigota Residual (LHR), Liña Recombinante Endgámica (LRE), Selección Asistida por Marcadores (SAM), transcriptoma. |