Guia docente 2016_17 Facultad de Biología

Máster Universitario en Biotecnoloxía Avanzada

Aspectos Legais e Éticos en Biotecnoloxía

Contidos

Tema	Subtema
Tema 1. Ciencia e Tecnoloxía como obxecto da Ética e do Dereito	1. Por que a ciencia ha de ser obxecto da ética. a. A fusión de teoría e práctica na ciencia moderna. b. O factible e o admisible: ciencia sen valores? c. A liberdade de investigación e o ben público. 2. Por que a técnica e, en particular, a biotecnoloxía ha de ser obxecto da ética. A biotecnoloxía na sociedade do risco. a. Ambivalencia dos efectos. b. Automaticidad de certas aplicacións. c. Dimensións globais do espazo e o tempo. d. Ruptura do antropocentrismo. O posthumanismo como economicismo individualista. 3. A Biotecnoloxía como obxecto do Dereito. a. Dous apuntamentos sobre as relacións entre a Ética e o Dereito. b. A intervención xurídica ante os retos da biotecnoloxía e da biomedicina. c. A lexislación española en materia biotecnológica. d. Dereitos humanos e biotecnoloxía.
Tema 2. Cuestións ontológicas o valor dos "obxectos" ou "campos" do operar científico-tecnolóxico.	1. Os seres humanos. O principio de dignidade. 2. Os animais. Debémoslles un respecto diferenciado? 3. A natureza. Concepcións da natureza no imaxinario ideolóxico e político moderno a. O antropocentrismo tecnocrático: a natureza como escrava xenerosa. b. O salvajismo. A natureza como dona incondicionada do home e severa madrastra c. Ecoloxismo personalista. O home como humus pensante, ser dependente e gardián da natureza. 4. O principio de responsabilidade.
Tema 3. O marco socio-político do debate ético en relación coa biotecnoloxía.	1. A ciencia e os seus produtos na era da globalización. 2. O divorcio entre política e poder na era da globalización. 3. Poder e dirección dos cambios tecnolóxicos na sociedade do risco global. 4. Pódese seguir falando de consenso sobre o progreso? 5. A política e subpolítica do medicamento e da tecnoloxía. As industrias farmacéutica e biotecnolóxica. 6. A lóxica da repartición da riqueza e da repartición dos riscos. 7. A biotecnoloxía no contexto norte-sur: o principio de solidariedade.
Tema 4. A Ética e o Dereito biotecnolóxico como materia discursiva.	1. Os intentos de forxar un consenso sobre documentos escritos: Informes, declaracións e convenios. "soft law" e "hard law" en materia biotecnolóxica. 2. A orientación discursiva na ética práctica. Os comités de ética de investigación. Composición e funcións.
Tema 5. O principio de precaución	1. Xustificación filosófico-moral. 2. A súa orientación funcional: a xestión e prevención de riscos nun marco de incerteza. 3. Principio de precaución e dereitos humanos. 4. Ámbitos de aplicación: a. Bioseguridad: experimentación con humanos; saúde humana; experimentación e intervención sobre animais; OMG; riscos ambientais. b. Investigación científica. 5. Proxección no ámbito xurídico: decisións administrativas; responsabilidade civil; Dereito penal.
Tema 6. A actividade investigadora. Particularidades da ética e dereito na investigación biotecnolóxica.	1. A liberdade de investigación. 2. Ética da investigación. A mala conduta na investigación. Os conflitos de intereses e os seus ámbitos: investigadores, financiadores, auditores, ensaios clínicos, publicacións científicas, publicidade, comités de ética. 3. Investigación con axentes biolóxicos e con organismos modificados xeneticamente. 4. Investigación biomédica en seres humanos e sobre mostras biolóxicas de orixe humana.
Tema 7. As patentes biotecnológicas	1. Os modelos de protección da propiedade intelectual: propiedade industrial e dereitos de autor. 2. Funcións e estrutura das patentes. 3. Biopatentes: principais bases de datos. Criterios de procura. Acceso á información e uso dos bens patentados. 4. A patentabilidad da materia viva. Breve percorrido histórico. As patentes biotecnolóxicas como problema ético. A cuestión da propiedade sobre o coñecemento. O modelo tradicional fronte o open science movement. O valor económico das biopatentes. Efectos da biopatentabilidad sobre a investigación. Consecuencias económicas e sociais do réxime de patentes. Xenes, xenoma e patentabilidad. As sentenzas Brüstle e Myriad Genetics. 5. A biopiratería
Tema 8. Análise dalgúns problemas específicos en materia biotecnolóxica.	1. Mostras biolóxicas e biobancos. 2. Clonación. 3. Bioloxía sintética. 4. Nanotecnoloxía 5. Mellora humana somática e germinal. 6. Análises xenéticas. Tratamento de datos persoais de carácter xenético.